Przedsiębiorcy z Warmii i Mazur z optymizmem patrzą w przyszłość - takie wnioski płyną z siódmej edycji „Raportu o sytuacji mikro i małych firm w roku 2016” Banku Pekao SA. Pod względem nastrojów, przedsiębiorcy z województwa są w połowie klasyfikacji krajowej. Bardzo wysoko oceniają zatrudnienie i dostępność do finansowania zewnętrznego. Więcej firm wdraża tu innowacje niż średnio w kraju. Inwestuje prawie co drugi właściciel firmy. Odsetek eksportujących firm spada.

Warmińsko-mazurscy przedsiębiorcy z większym optymizmem niż ich koledzy w kraju oceniają prognozy kolejnych miesięcy. Miernik nastrojów - Ogólny Wskaźnik Koniunktury Mikro i Małych Firm dla kolejnych 12 miesięcy wyniósł tu 98,3 pkt[i] (średnia dla kraju to 97,9 pkt). Przyszłość w najlepszych barwach widzą przedsiębiorcy z podregionu elbląskiego (98,8 pkt). Przeszłe 12 miesięcy przedsiębiorcy w województwie ocenili na 95,0 pkt (średnia dla kraju to 95,4 pkt). W województwie przeszłość najlepiej widzą przedsiębiorcy z podregionu ełckiego.

Średnia wartość Wskaźnika dla województwa (wypadkowa ocen ostatnich i kolejnych 12 miesięcy) wyniosła 97 pkt i była o 3 pkt wyższa od średniej z lat 2010 -2015. Podobnie jak w ubiegłym roku Wskaźnik był równy średniej krajowej, która wyniosła 97 pkt (w kraju Wskaźnik osiągał wartość od 95-98 pkt). Przy czym, wynik ten, podobnie jak w całym kraju, był o 1 pp. niższy w ujęciu rocznym. Wynik dla województwa plasuje się dokładnie w połowie klasyfikacji w kraju. Najwyższą średnią wartość Wskaźnika zanotowano w podregionie ełckim – 98 pkt.

Ogólny Wskaźnik Koniunktury kalkulowany jest na podstawie ocen przedsiębiorców w ośmiu obszarach: ogólnej sytuacji gospodarczej, sytuacji branży, firmy, przychodów firmy, wyniku finansowego firmy, zatrudnienia, dostępności zewnętrznego finansowania i oczekiwania na zapłatę. Przedsiębiorcy z Warmii i Mazur bardzo dobrze – lepiej niż średnio w kraju – ocenili większość z tych obszarów. Najlepiej oceniono zatrudnienie i dostępność do finansowania zewnętrznego. Przedsiębiorcy lepiej niż średnio w kraju ocenili oczekiwanie na zapłatę, sytuację branży, przychody firmy i ogólną sytuację gospodarczą.

Odsetek inwestujących firm oraz nakłady inwestycyjne na Warmii i Mazurach są nieco poniżej średniej. 48% przedsiębiorców inwestowało w ubiegłym roku w województwie (średnia dla kraju to 49%). Najwięcej inwestycji zrealizowały firmy z podregionu olsztyńskiego (52%), ełckiego (47%) i elbląskiego (45%). W kolejnych 12 miesiącach w województwie zamierza inwestować 38% przedsiębiorców (średnio w kraju takie zamiary ma 39% firm). Najwięcej inwestycji zapowiadają właściciele firm z elbląskiego (42%), a następnie z ełckiego (38%) i olsztyńskiego (34%).

Na Warmii i Mazurach przedsiębiorcy realizują inwestycje, aby poprawić efektywność (60%), dokonać wymiany środków trwałych (35%) oraz zaspokoić popyt na produkty i usługi firmy na rynku (18%).

W tegorocznym badaniu autorzy zapytali także o inwestycje w kapitał ludzki. Przedsiębiorcy z województwa warmińsko-mazurskiego podnoszą swoje kwalifikacje przede wszystkim poprzez samokształcenie oraz kursy i szkolenia. Właściciele firm w przyszłości chcą zwiększać swoje kwalifikacje – zwłaszcza w obszarze języków obcych (26%), specjalistycznej wiedzy związanej z prowadzoną działalnością gospodarczą (25%) oraz marketingu i reklamy (24%).

W województwie odsetek innowacyjnych firm jest powyżej średniej krajowej. Innowacje produktowe wdrożyło 28% firm (średnia dla kraju to 24%). Odsetek w poszczególnych podregionach jest zbliżony (29% w podregionie ełckim, 28% w elbląskim, 27% w olsztyńskim). Innowacje procesowe wdrożyło 18% przedsiębiorców w województwie, to podobnie jak w przypadku innowacji procesowych, o 1 pp. więcej niż średnio w kraju. Pod względem innowacji procesowych liderami w województwie są przedsiębiorcy z olsztyńskiego - 20% z nich wdrożyło takie innowacje w ubiegłym roku.

W 2016 r. odsetek eksportujących przedsiębiorców na Warmii i Mazurach wyniósł 10% (zarówno w 2015 jak i 2014 r. wartość ta wynosiła 11%). W kraju odsetek ten jest znacznie wyższy i wynosi 18% (2 pp. wzrostu w porównaniu z 2015 r.). Najwięcej firm eksportuje w podregionie ełckim (12%) i podregionie olsztyńskim (11%). W kolejnych 12 miesiącach eksportować planuje 13% przedsiębiorców w województwie (średnia dla kraju to 19%). Najwięcej w podregionach: olsztyńskim i ełckim, odpowiednio 16% i 15%.

Na Warmii i Mazurach, cieszy wysoki poziom innowacyjności i inwestycji w mikro i małych firmach. Natomiast, gorszą wiadomością jest niski odsetek eksportujących firm. Wzrost odsetka eksporterów mógłby w przyszłości przełożyć się na wyższe przychody firm i, tym samym, większe zadowolenie przedsiębiorców – mówi Agnieszka Michalik, współautorka Raportu Banku Pekao SA.

Przedsiębiorcy byli również proszeni o skwantyfikowanie barier, gdzie 1 to brak bariery, a 5 to bardzo ważna bariera. Średnia wartość barier na Warmii i Mazurach wyniosła 2,93 pkt (średnia dla kraju to 2,78 pkt). W porównaniu z 2015 r. bardziej odczuwalne były wysokość podatków, przepisy prawne i obciążenia biurokratyczne.

Raport został przygotowany na podstawie wywiadów telefonicznych prowadzonych we wrześniu i październiku 2016 roku z właścicielami prawie 7 tysięcy mikro i małych firm (w tym 314 z województwa warmińsko-mazurskiego). Raport pokazuje wyniki badania na poziomie krajowym, regionalnym (16 województw) i lokalnym (66 podregionów). Jest dostępny wraz z poprzednimi edycjami na stronie https://www.pekao.com.pl/mis/raport_SME/.

[i] Wskaźniki w ramach badania mogą przyjmować wartości od 50 do 150, przy czym 50 oznacza „dużo gorzej”, 75 – „gorzej”, 100 – „ani lepiej, ani gorzej”, 125 – „lepiej”, 150 – „dużo lepiej”