Województwo zachodniopomorskie zajęło drugie miejsce w krajowym rankingu nastrojów mikro i małych firm – wynika z danych szóstego „Raportu o sytuacji mikro i małych firm w roku 2015” autorstwa ekspertów Banku Pekao. Prowadzenie działalności gospodarczej w 2015 r. najlepiej ocenili przedsiębiorcy z podregionu stargardzkiego. Najmniej zadowoleni są przedstawiciele obszaru koszalińskiego. Znacząco wzrosło zainteresowanie eksportem oraz innowacjami.

Od trzech lat w województwie zachodniopomorskim widoczna jest poprawa nastrojów przedsiębiorców. Ostatnie wzrosty uplasowały ten region na drugim miejscu w kraju. Małe i mikro firmy oceniły swoją sytuację za poprzednie 12 miesięcy oraz prognozę na kolejne 12 miesięcy o 3 p.p. wyżej niż w poprzednim badaniu. Średni Ogólny Wskaźnik Koniunktury [1] wyniósł 99 pkt. Większy optymizm w kraju przejawiają jedynie pomorscy przedsiębiorcy, którzy swoje nastroje ocenili na 100 pkt. (średnia dla kraju to 98 pkt). Rok 2015 był najlepiej oceniony przez stargardzkich przedsiębiorców – 98,9 pkt. Równie optymistycznie wypowiedzieli się ankietowani przedstawiciele mikro i małych firm w Szczecinie – 98,8 pkt. Lekko poniżej średniej krajowej uplasowały się podregiony: szczeciński (97,9 pkt.) i koszaliński (97,5 pkt.).

Wskaźnik koniunktury jest wypadkową oceny ogólnej sytuacji gospodarczej kraju, sytuacji branży, sytuacji finansowej firmy, zatrudnienia, dostępności zewnętrznego finansowania oraz zatorów płatniczych. W porównaniu ze średnią krajową zachodniopomorscy mikro i mali przedsiębiorcy lepiej ocenili swój wynik finansowy, sytuację firmy oraz branży. Mniej optymistycznie na tle Polski wypadają w ocenie dostępności do zewnętrznego finansowania, która stanowi domenę województwa warmińsko-mazurskiego.

 W Zachodniopomorskiem eksportuje się więcej niż średnio w kraju (19% vs. 16%). Eksport wzrósł w tym regionie rok do roku aż o 7,2 p.p. Najbardziej otwarte na zagraniczną sprzedaż są mikro i małe firmy ze Szczecina (25%), nieco mniej podregiony stargardzki i szczeciński, gdzie 22% ankietowanych eksportowało swoje produkty w 2015 r. W podregionie koszalińskim eksportuje wyłącznie 9% drobnych przedsiębiorstw. Poprawiła się też ocena przychodów z eksportu rok do roku o 1,9 p.p. (wynosi 104,2 pkt.) i w przeciwieństwie do poprzedniego badania jest wyższa niż średnia krajowa, która równa się 101,7 pkt.

– Eksport stał się szczególnie ważną lokomotywą rozwoju województwa zachodniopomorskiego. Wyższy odsetek eksporterów występuje wyłącznie na Mazowszu. Już co czwarta firma ze Szczecina prowadzi działalność eksportową. Ankietowani zapowiedzieli również większy udział w eksporcie w 2016 r. Zweryfikujemy te założenia w kolejnym Raporcie Banku Pekao w przyszłym roku – zaznacza Tomasz Kierzkowski z Departamentu Klienta Biznesowego Banku Pekao.

Małe i mikro firmy z województwa zachodniopomorskiego inwestują więcej niż w 2014 r. – 47% firm podjęło działania inwestycyjne. Najwięcej inwestujących firm jest w podregionie stargardzkim i szczecińskim (tam w 2015 r. zainwestowało 52% firm, średnia krajowa to 46%). Mniej inwestycji wdrożyły przedsiębiorstwa ze Szczecina – 43%. Nakłady inwestycyjne rzadko przekraczały 100 tys. złotych. W Szczecinie najwięcej, bo 6%, firm podjęło się inwestycji przekraczających 1 mln złotych (średnia krajowa to 2%). Najwięcej drobnych inwestycji (do 10 tys. złotych) zgłaszali respondenci z podregionu szczecińskiego (42%) – średnia dla Polski to 31%. Inwestycje obejmowały przede wszystkim wyposażenie, narzędzia oraz maszyny, urządzenia, budynki i budowle. W Zachodniopomorskiem częściej niż średnio w kraju korzystano z kredytów inwestycyjnych oraz leasingów. Dominowało, jak w całej Polsce, wykorzystanie środków własnych na działania inwestycyjne.

Innowacyjność nie jest najmocniejszą stroną zachodniopomorskich przedsiębiorców, ale dynamika rozwoju w tym obszarze znacząco wzrosła – najnowsze wyniki są znacznie lepsze od ubiegłorocznych. W 2014 r. 19% mikro i małych firm wdrożyło nowe lub ulepszone produkty i usługi a rok później już 25%. Region jest o 1 p.p. niżej od średniej krajowej, w ubiegłorocznym badaniu był na ostatnim miejscu pod względem innowacyjności produktowej. Innowacje produktowe są domeną Szczecina (29%), na ostatniej pozycji uplasował się podregion stargardzki (19%). Więcej firm wdrożyło innowacje procesowe – w 2015 r. aż 17% firm, co równa się średniej krajowej. Wynik jest o 9 p.p. wyższy w porównaniu z ostatnim. Liderem w tym obszarze jest podregion stargardzki – 18% przedsiębiorstw skorzystało z innowacyjnych rozwiązań procesowych. Najsłabsze wskaźniki innowacyjności procesowej osiągnął podregion szczeciński – 15%.

Według danych z Raportu Banku Pekao bariery rozwoju firm są najmniej uciążliwe w województwie zachodniopomorskim. Najbardziej niedogodne kwestie to, podobnie jak w całym kraju, wysokość podatków oraz koszty pracy.

– Z roku na rok w Zachodniopomorskiem jest coraz mniej barier rozwojowych dla mikro i małych przedsiębiorców. Najmniejszy odsetek problemów wiąże się z korupcją oraz dostępem do finansowania zewnętrznego – mówi Tomasz Kierzkowski z Departamentu Klienta Biznesowego Banku Pekao.

Tematem specjalnym tegorocznej edycji Raportu są startupy czyli firmy, które działają na rynku krócej niż 3 lata. Startupy z dużo większym optymizmem oceniają otaczającą rzeczywistość. Ogólny Wskaźnik Koniunktury wyniósł 104 punkty. Zmiany, które ułatwiłyby rozpoczynanie i prowadzenie działalności gospodarczej startupom to mniejsze koszty pracy (ZUS, podatki; 50% wskazań), lepszy dostęp do finansowania (27%) oraz uproszczenie przepisów (11%).

 Raport Banku Pekao powstał w oparciu o wywiady telefoniczne z właścicielami ponad 6,9 tys. mikro
i małych firm, prowadzone we wrześniu 2015 r. Wyniki badania przedstawione są na poziomie kraju, 16 województw oraz 66 grup subregionalnych, jak również według branż, wielkości firmy i okresu funkcjonowania na rynku. Respondenci odpowiedzieli na 70 pytań.

[1] Wskaźniki w ramach badania mogą przyjmować wartości od 50 do 150, przy czym 50 oznacza „dużo gorzej”, 75 – „gorzej”, 100 – „ani lepiej, ani gorzej”, 125 – „lepiej”, 150 – „dużo lepiej”.