Współcześnie lider firmy musi być na bieżąco z wieloma trendami i wymogami regulacyjnymi. Aby odnieść sukces, nie wystarczy wiedza ekspercka i doświadczenie. Trzeba także uwzględniać nowe mody, preferencje konsumentów i wymagania regulatorów. Jednym z takich dominującym obecnie trendów, jest ESG (environment - środowisko, social - społeczeństwo i governance - ład korporacyjny).

W przestrzeni publicznej temat integracji zasad ESG w strategii firm jest powszechnie obecny. Zderzają się różne punkty widzenia co do zasadności tego działania. Zwolennicy podkreślają, że przemyślane i dobrze wdrożone aspekty ESG mogą stać się wyróżnikiem firmy, pozwolić jej na budowanie nowych przewag konkurencyjnych, poprawić wyniki finansowe oraz ograniczać ryzyko braku spójności z oczekiwaniami regulatorów, klientów czy rynku. W obliczu wzrastających cen surowców oraz kosztów transportu czy dostępności komponentów, gospodarka obiegu zamkniętego (GOZ) może przynieść przedsiębiorstwu wymierne oszczędności w kosztach zakupów materiałów, ale też dać większą kontrolę nad łańcuchem dostaw.

ESG może być cennym narzędziem dla wielu polskich firm, nie tylko tych objętych obowiązkiem raportowania zrównoważonego rozwoju. Wiele przedsiębiorstw z Niemiec, Francji, Holandii czy Skandynawii już teraz wymaga od swoich podwykonawców i dostawców spełniania wysokich standardów odpowiedzialnego biznesu. Firmy, które chcą pozostać w istotnych dla nich łańcuchach dostaw, będą podejmowały ten wysiłek. ESG może być także szansą na dodatkowe finansowanie dla firm. Sukcesywnie zwiększa się dostępność preferencyjnych instrumentów UE wspierających np. transformację energetyczną przedsiębiorstw. Banki coraz częściej przychylnie patrzą na firmy mogące pochwalić się pozytywnym wkładem w gospodarkę zrównoważonego rozwoju.

Przeciwnicy z kolei wskazują na wciąż obecną niepewność co do finalnego kształtu wymogów prawnych czy wymogów raportowych. Istotnym argumentem są też prognozowane koszty dostosowania działalności przedsiębiorstwa do bardziej zrównoważonej działalności, nakłady poniesione na przygotowanie raportu ESG czy brak wystarczającej liczby ekspertów, mogących dostarczyć firmom potrzebnej wiedzy i kompetencji. Wdrażanie strategii ESG wymaga wprowadzenia nowych polityk i procedur w firmie. Należy przeprowadzić szkolenia dla pracowników i zaangażować ich w działania ESG. Trzeba również współpracować z dostawcami i partnerami biznesowymi w zakresie zrównoważonego rozwoju, co wymaga dodatkowego wysiłku i otwarcia nowych kanałów komunikacji. Integracja zasad ESG w strategii firmy może być bardzo dużą zmianą, i jak każda zmiana niesie za sobą konieczność wielu, często czasochłonnych dostosowań sposobu działania i myślenia – takie zmiany nie dzieją się z dnia na dzień i wymagają dłuższej perspektywy.

A jak na tę kwestię zapatrują się firmy w Polsce? Według prowadzonych badań[1], ponad połowa większych firm postrzega transformację ESG jako szansę,  a nie tylko hamulec działalności. Praktyków ESG z pewnością cieszy obserwacja, że pojęcie kosztów rywalizuje z postrzeganiem nakładów na ESG jako inwestycji, która w perspektywie zaowocuje nowymi relacjami biznesowymi, zwiększy oszczędności, ułatwi dostęp do finansowania, a także pozwoli na dotrzymanie kroku konkurencji i zdobycie nowych rynków zbytu. 45  procent firm spodziewa się, że kontrahenci będą od nich wymagać wdrożenia zasad ESG. 

Bank Pekao SA obserwuje wzrost zainteresowania ESG wśród przedsiębiorstw. Główne motywacje to rosnący koszt energii, skłaniający firmy do poszukiwania oszczędności i nowych rozwiązań. Ważnym aspektem jest także łatwiejszy i tańszy dostęp do zewnętrznego finansowania oraz poprawa relacji z kontrahentami i wizerunku jako pracodawcy. Firmy poszukują aktywnie wiarygodnych i rzetelnych źródeł informacji rozumiejąc, że dobre zrozumienie wymagań pozwoli na lepsze przygotowanie się na nadchodzące zmiany w rzeczywistości biznesowej.

Integracja zasad ESG w strategii firmy to proces wymagający, ale przynoszący wiele korzyści. Skuteczna strategia wspiera lepsze dopasowanie pomiędzy organizacją i jej otoczeniem oraz osiąganie założonych celów. Uwzględnienie w niej elementów ESG pomaga przedsiębiorstwu w osiągnięciu celów zrównoważonego rozwoju, niezależnie od tego, czy jest już ono objęte obowiązkiem raportowania CSRD czy też dopiero zmierzy się z nim w przyszłości.  Warto rozważyć podjęcie pierwszych kroków w kierunku integracji zasad zrównoważonego rozwoju w prowadzonej działalności. Potencjał na rozwój biznesu, zwiększenie konkurencyjności, długoterminowe oszczędności oraz większa odporność na ryzyka regulacyjne to tylko niektóre z potencjalnych korzyści.

[1] RAPORT ESG 2024: ESG w praktyce - Polskie stowarzyszenie ESG

Agnieszka Durlej – dyrektor Biura Strategii i Rozwoju w Pionie Bankowości Przedsiębiorstw

Liderka zespołów sprzedażowych i wsparcia sprzedaży, z ponad 18-letnim doświadczeniem w bankowości korporacyjnej w Polsce i za granicą. Wspólnie z zespołem wspiera mniejsze i średnie przedsiębiorstwa m.in. w zabezpieczaniu ryzyka kursowego oraz w transformacji ESG, dostarczając im wiedzę oraz narzędzia niezbędne w tym procesie. Realizuje innowacyjne projekty, wspierające rozwój biznesu. Absolwentka Executive MBA na Akademii Leona Koźmińskiego.