W dobie rosnących kosztów prowadzenia działalności gospodarczej, inwestycje w innowacje, cyfryzację oraz ekologię stają się kluczowym czynnikiem zwiększającym konkurencyjność firm. Przedsiębiorcy, którzy zdecydują się na rozwój w tych obszarach, mogą skorzystać z szerokiej gamy programów unijnych, które w 2025 roku zaoferują miliardy euro wsparcia. Dotacje i preferencyjne kredyty unijne pozwolą firmom unowocześnić produkcję, ograniczyć zużycie energii, wdrożyć technologie Przemysłu 4.0 oraz wejść na rynki zagraniczne.
Nie każdy przedsiębiorca zdaje sobie sprawę, że unijne fundusze są dostępne dla firm z niemal wszystkich branż. Mikro, małe, średnie i duże przedsiębiorstwa mogą liczyć na wsparcie w zakresie modernizacji produkcji, automatyzacji procesów, wdrażania nowoczesnych rozwiązań cyfrowych oraz ekologicznych. Unia Europejska, realizując strategię Zielonego Ładu, zachęca firmy do inwestowania w technologie przyjazne środowisku, a także do rozwoju innowacji, które pozwolą budować konkurencyjną gospodarkę przyszłości.
Na co można uzyskać dofinansowanie w 2025 roku?
Dotacje unijne mogą być wykorzystane na szeroki zakres inwestycji. Oto przykłady projektów, które mogą liczyć na wsparcie:
- Modernizacja i cyfryzacja zakładów produkcyjnych
Firmy produkcyjne mogą skorzystać z dotacji na zakup nowoczesnych maszyn i urządzeń, które zwiększą efektywność pracy i obniżą koszty operacyjne. Można sfinansować m.in.:
- zakup inteligentnych robotów produkcyjnych, które ograniczą ilość błędów i przyspieszą produkcję,
- wdrożenie systemów automatycznego sterowania produkcją (np. MES, ERP), które zwiększają efektywność pracy i umożliwiają analizę danych w czasie rzeczywistym,
- digitalizację procesów zarządzania – np. wdrożenie systemów chmurowych dla działów logistyki i księgowości.
- Zielona transformacja i oszczędność energii
Unia Europejska szczególnie wspiera inwestycje ekologiczne, które zmniejszają ślad węglowy firm i obniżają koszty operacyjne. Przedsiębiorcy mogą uzyskać wsparcie na:
- instalację paneli fotowoltaicznych, pomp ciepła i magazynów energii, co pozwala na znaczne oszczędności na rachunkach za prąd,
- termomodernizację budynków firmowych, w tym ocieplenie hal produkcyjnych i wymianę okien na energooszczędne,
- wdrożenie systemów odzysku ciepła i recyklingu wody, które zmniejszają zużycie surowców i poprawiają efektywność zakładów.
- Badania, rozwój i wdrażanie innowacji
Firmy technologiczne oraz przedsiębiorstwa wdrażające nowatorskie rozwiązania mogą uzyskać dotacje na:
- rozwój nowych produktów i usług, w tym opracowanie technologii wykorzystujących sztuczną inteligencję i automatyzację,
- finansowanie laboratoriów badawczych i centrów testowych, które umożliwią weryfikację nowych rozwiązań przed ich wdrożeniem,
- współpracę z uczelniami i jednostkami badawczymi w celu tworzenia innowacyjnych technologii.
- Ekspansja zagraniczna i eksport
Przedsiębiorcy planujący rozwój działalności poza Polską mogą liczyć na wsparcie w zakresie internacjonalizacji biznesu. Fundusze unijne finansują m.in.:
- udział w międzynarodowych targach branżowych i misjach gospodarczych,
- wprowadzenie polskich produktów na nowe rynki poprzez lokalizację i dostosowanie oferty,
- przygotowanie kampanii marketingowych i budowę sieci dystrybucji na rynkach zagranicznych.
Najważniejsze programy dotacyjne w 2025 roku
Przedsiębiorcy będą mieli do dyspozycji kilka kluczowych programów wsparcia, które prezentuję poniżej.
Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG)
Największy program wspierający innowacje i badania, dedykowany przedsiębiorcom, którzy chcą wdrażać nowe technologie, automatyzować produkcję i rozwijać badania. Łączny budżet FENG na programy realizowane w 2025 roku wynosi ponad 1,5 mld zł.
FENG ma na celu wspieranie rozwoju i zwiększanie potencjału w zakresie badań i innowacji, inwestycji w infrastrukturę oraz wykorzystywania zaawansowanych technologii. Program koncentruje się na cyfryzacji, wzmacnianiu konkurencyjności małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) oraz rozwijaniu umiejętności w zakresie inteligentnej specjalizacji i transformacji przemysłowej.
Program jest skierowany do przedsiębiorstw, sektora nauki, konsorcjów przedsiębiorców oraz konsorcjów przedsiębiorców z organizacjami badawczymi, a także instytucji otoczenia biznesu, takich jak ośrodki innowacji. FENG oferuje różnorodne formy wsparcia, w tym dotacje, instrumenty finansowe (kapitałowe oraz gwarancyjne) oraz instrumenty łączące finansowanie zwrotne i dotacyjne.
Przykłady inwestycji, które można finansować w ramach programu:
- wdrożenie nowoczesnych technologii produkcyjnych takich jak np. zakup i implementacja zaawansowanych maszyn oraz linii produkcyjnych, które zwiększą efektywność i precyzję procesów wytwórczych,
- cyfryzacja procesów biznesowych jak np. integracja systemów zarządzania przedsiębiorstwem (ERP), systemów zarządzania relacjami z klientami (CRM) oraz innych narzędzi cyfrowych w celu optymalizacji operacji i poprawy komunikacji wewnętrznej,
- rozwój działalności badawczo-rozwojowej (B+R) poprzez tworzenie i wyposażenie laboratoriów badawczych, zatrudnienie zespołów badawczych oraz realizacja projektów mających na celu opracowanie innowacyjnych produktów lub usług.
Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat i Środowisko (FEnIKS)
Dotacje dla firm planujących inwestycje w efektywność energetyczną, odnawialne źródła energii i ekologiczną modernizację zakładów produkcyjnych. Całkowity budżet programu wynosi około 135 mld zł, z czego wkład Unii Europejskiej to 111,7 mld zł.
FEnIKS jest kontynuacją Programu Infrastruktura i Środowisko 2014-2020 i ma na celu wspieranie zrównoważonego rozwoju Polski poprzez inwestycje w gospodarkę niskoemisyjną, ochronę środowiska oraz adaptację do zmian klimatu. Program obejmuje również wsparcie dla inwestycji transportowych, ochrony zdrowia oraz dziedzictwa kulturowego.
Program jest skierowany do szerokiego grona beneficjentów, w tym przedsiębiorstw, jednostek samorządu terytorialnego, instytucji publicznych oraz organizacji pozarządowych. FEnIKS oferuje głównie dotacje bezzwrotne na realizację projektów inwestycyjnych.
Przykłady inwestycji, które można finansować w ramach programu:
- budowa instalacji do produkcji energii z odnawialnych źródeł takich jak tworzenie farm fotowoltaicznych, wiatrowych czy biogazowni, które przyczynią się do zwiększenia udziału OZE w miksie energetycznym,
- modernizacja sieci elektroenergetycznych takich jak rozbudowa i unowocześnienie infrastruktury przesyłowej i dystrybucyjnej w celu poprawy efektywności i niezawodności dostaw energii,
- inwestycje w gospodarkę wodno-ściekową: Budowa i modernizacja oczyszczalni ścieków, sieci kanalizacyjnych oraz systemów zaopatrzenia w wodę, co przyczyni się do poprawy jakości środowiska wodnego.
Fundusz na rzecz Sprawiedliwej Transformacji (FST)
Program skierowany do przedsiębiorstw z regionów objętych transformacją energetyczną – takich jak Śląsk czy Dolny Śląsk – wspierający przechodzenie na technologie niskoemisyjne. Całkowity budżet FST na lata 2021–2027 wynosi 17,5 mld EUR, z czego Polska może otrzymać około 3,85 mld EUR na wsparcie wybranych regionów.
FST jest kluczowym narzędziem Unii Europejskiej mającym na celu łagodzenie społeczno-gospodarczych skutków transformacji w kierunku gospodarki neutralnej dla klimatu. Program wspiera regiony i społeczności najbardziej dotknięte przejściem od gospodarki opartej na paliwach kopalnych do zrównoważonych źródeł energii, promując dywersyfikację gospodarczą, tworzenie nowych miejsc pracy oraz przekwalifikowanie pracowników.
FST jest skierowany do regionów najbardziej dotkniętych transformacją energetyczną, w tym do przedsiębiorstw, jednostek samorządu terytorialnego, instytucji edukacyjnych oraz organizacji pozarządowych działających na tych obszarach. W Polsce wsparcie obejmuje m.in. województwa: śląskie, małopolskie, dolnośląskie, łódzkie i wielkopolskie.
Program oferuje bezzwrotne dotacje na projekty inwestycyjne, szkoleniowe oraz inne inicjatywy mające na celu dywersyfikację gospodarczą, tworzenie nowych miejsc pracy, przekwalifikowanie pracowników oraz poprawę infrastruktury.
Przykłady inwestycji, które można finansować w ramach programu:
- dywersyfikacja gospodarcza regionów poprzez wsparcie dla przedsiębiorstw w rozwijaniu nowych sektorów gospodarki, niezwiązanych z przemysłem wydobywczym, takich jak technologie informacyjne, przemysł kreatywny czy turystyka,
- przekwalifikowanie i szkolenia dla pracowników - programy edukacyjne i szkoleniowe dla pracowników odchodzących z przemysłu węglowego, mające na celu nabycie nowych umiejętności i kompetencji dostosowanych do potrzeb rynku pracy,
- rewitalizacja terenów poprzemysłowych, a więc przekształcanie zdegradowanych obszarów przemysłowych w tereny inwestycyjne, rekreacyjne lub mieszkalne, co przyczynia się do poprawy jakości życia mieszkańców i atrakcyjności regionu,
- wsparcie dla małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) w postaci dotacji na rozwój działalności gospodarczej, innowacji oraz wdrażania nowych technologii w MŚP działających na obszarach objętych transformacją.
Jak skutecznie ubiegać się o dotację?
Aplikowanie o unijne środki wymaga dobrej organizacji i precyzyjnego przygotowania dokumentacji. Kluczowe kroki to:
- analiza potrzeb inwestycyjnych – określenie celów projektu i wyboru odpowiedniego programu finansowania,
- przygotowanie wniosku i dokumentacji – uwzględnienie kosztorysu, planu realizacji i uzasadnienia biznesowego,
- monitorowanie terminów naborów – fundusze są dostępne w określonych okresach, a budżety szybko się wyczerpują,
- skorzystanie z profesjonalnego doradztwa – wsparcie ekspertów może znacząco zwiększyć szanse na otrzymanie dotacji.
Bank Pekao S.A. oferuje przedsiębiorcom bezpłatne konsultacje w procesie aplikowania o dofinansowanie ze środków Unii Europejskiej oraz krajowych programów pomocowych. Oferta dotyczy wszystkich przedsiębiorców, którzy planują inwestycje oparte o finansowanie preferencyjne.
Informacje dotyczące funduszy unijnych można znaleźć na stronie internetowej Banku Pekao S.A. oraz w Centrach Biznesowych MŚP i Centrach Korporacyjnych.
Dominika Byrska – dyrektor Departamentu Produktów i Procesów Kredytowych
Od ponad 10 lat związana zawodowo z sektorem bankowym. Od pięciu lat z sukcesem rozwija produkty, procesy i systemy kredytowe, wprowadzając innowacyjne rozwiązania doceniane w krajowych i międzynarodowych konkursach. Dzięki jej inicjatywom Bank Pekao dwukrotnie otrzymał tytuł Marki Godnej Zaufania w kategorii „zastrzyk finansowy”. Jej flagowy projekt - Wniosek Kredytowy Online - został uznany za najlepszy proces kredytowy w regionie Europy Środkowo-Wschodniej. Jest matematyczką z pasją do technologii, autorką Kompendium Funduszy Europejskich oraz inicjatorką platformy wspierającej przedsiębiorców w aplikowaniu o środki unijne. Regularnie występuje w mediach, promując wiedzę na temat finansowania przedsiębiorstw oraz transformacji energetycznej.